پایگاه خبری جامعه خبر/ سید هادی کسایی زاده: شخصا بعنوان یک روزنامه نگار که در حوزه قضایی و حقوقی فعالیت داشتم و در زندان های مختلف کشور هم بعنوان خبرنگار و عکاس و هم بعنوان متهم شاهد و ناظر بودم باید بگویم وضعیت مدیریت زندانیان در قانون به درستی تعریف نشده است. چرا باید یک زندانی در زندان وقت و عمرش را بیهوده هدر دهد؟ البته ایجاد مدارس و آموزش عالی و خدمات کار و اشتغال در زندان‌های کشور فراهم است اما اجباری برای آن نیست برای همین زندانیان استراحت و برخی استعمال سیگار یا مواد مخدر و نقشه کشیدن پس از آزادی را انتخاب می کنند تا کار کردن و کسب علم و ..

بنیاد تعاون زندانیان با ۶۵ سال سابقه با هدف توانمند سازی زندانیان برای بازگشت مجدد آنان به جامعه تأسیس شده است. این نهاد عام المنفعه بدون دریافت بودجه های دولتی و به صورت خود گردان امروز ۲۲۰۰ واحد تولیدی، صنعتی، کشاورزی ، دامپروری، آبزی پروری و خدماتی را در داخل، پیرامون و بیرون از زندان های کشور اداره می کند.

با رحیم مطهر‌نژاد مدیرعامل بنیاد تعاون زندانیان در مورد آخرین وضعیت این بنیاد پس از ۶۵ سال فعالیت گفتگوی کوتاهی داشتم. وی در مورد وضعیت اشتغال زندانیان گفت: بنیاد در حال حاضر برای ۳۵ هزار نفر از زندانیان شغل مولد ایجاد نموده و این روند همچنان در حال افزایش است. اظهارات مطهرنژاد در حالی است که حدود ۱۵۰ هزار زندانی در زندان های کشور داریم.

مدیرعامل بنیاد تعاون زندانیان گفت: بنیاد زندانیان را در ۴ گروه اشتغال نشسته ( کنار تخت و محل اقامت )، اشتغال در محیط بسته (کارگاه های صنعتی و خدماتی داخل زندان ها )، اشتغال در محیط نیمه باز (۱۵ هزار هکتار اراضی پیرامون زندان ها و در فعالیت های کشاورزی ، دامپروری و آبزی پروری)، اشتغال در محیط باز یا اعزام بکار (شهرک های صنعتی، کارخانجات، منابع طبیعی و شهرداری ها )، مشغول بکار کرده است.

وقتی در مورد نحوه پرداخت حقوق آنها سوال کردم گفت: زندانیان در قبال کار ها و فعالیت هایی که انجام می دهند از بنیاد حقوق و دستمزد دریافت می کنند. نیمی از حقوق و دستمزد زندانیان به حساب خانواده های آنها و نیمی دیگر برای تامین مخارج ضروری در زندان به حساب زندانیان واریز می شود.

نکته قابل تامل اینکه زندانیان پیش از اشتغال در واحد های تولیدی، صنعتی، کشاورزی و … در کلاس های حرفه آموزی و در ۲۰۰ رشته فنی و حرفه ای آموزش های لازم را فرا می گیرند. زندانیان پس از فراگیری آموزش ها در آزمون های تخصصی شرکت کرده و در صورت کسب امتیازات لازم از سازمان آموزش فنی و حرفه ای گواهینامه دریافت می نمایند و این گواهینامه ها پس از آزادی می تواند برای ادامه مسیر شغلی زندانیان مثمر ثمر واقع شود.

رحیم مطهر نژاد در مورد تولیدات کالاها توسط زندانیان اظهار کرد: زندانیان هم اکنون ۳ هزار نوع کالا و محصول را در ۱۴ گروه تولید می کنند و این روند همچنان در حال افزایش است. البته ناگفته نماند که با شیوع ویروس کرونا و اعطای مرخصی گسترده از ۱۵ اسفند۹۸، بمنظور جلوگیری از اشاعه ویروس کرونا بین زندانیان، تمامی کارگاه های بنیاد در داخل زندان ها به حالت تعطیل درآمد. با این حال از اوائل اردیبهشت ۹۹ با اطمینان از کنترل و مهار ویروس کرونا و با رعایت پروتکل های وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی به مرور کارگاه های بنیاد در داخل زندان ها آغاز بکار کردند.

با موج دوم مرخصی گسترده زندانیان کارگاه های داخل زندان ها با ۳۰ الی ۵۰ درصد ظرفیت ادامه کار دادند و کارگاه های پیرامون و بیرون از زندان ها نیز به دنبال مرخصی گسترده زندانیان با ظرفیت کمتر مشغول به کار بودند. از مدیرعامل بنیاد تعاون زندانیان در مورد دسته بندی زندانیان در کارگاه ها سوال کردیم که پاسخ داد: در مورد جرائم زندانیان، بنیاد هیچ نوع غربال گری ندارد و همه زندانیان داوطلب کار که منع قانونی برای حضور در کارگاه های بنیاد را نداشته باشند، می توانند در واحد های تولیدی کوچک متوسط و بزرگ بنیاد در داخل ، پیرامون و بیرون از زندان ها مشغول به کار شوند.

تعداد کارگاه های بنیاد در داخل زندان ها، بسته به وسعت زندان ها و فضاهای در اختیار از ۳ تا ۱۵ کارگاه متغیر است. وی افزود: در حال حاضر بیش از ۹۸۰ واحد تولیدی کوچک متوسط و بزرگ در داخل ، پیرامون و بیرون از زندان ها در اختیار بنیاد و زندانیان در این واحد ها مشغول به کار می باشند.

یکی از مهمترین سوالات این بود که خروجی کار زندانیان چه می شود؟ آیا بازارکاری دارد؟ چرا دولت خریدار نیست؟ که مطهر نژاد پاسخ داد: مصوبه ترک تشریفات برای تولید مایحتاج عمومی زندانیان، نیازهای سازمان زندان ها و دولت مربوط به شهریور ماه سال ۱۳۲۹ است.

این مصوبه تا اواخر سال ۱۳۸۰ قابلیت استفاده داشت و با وضع قوانین جدید بی اثر شده است. احیای این مصوبه نیاز به وضع قانون مجدد در مجلس شورای اسلامی و یا تنفیذ آن توسط هیات دولت دارد. اظهارات این مقام مسئول نشان می دهد که دولت ها تمایلی به خرید محصولات بنیاد تعاون زندانیان ندارند در حالی که از نظر کیفیت و قیمت نسبت به بازار ارزان تر و بهتر است.

بعنوان روزنامه نگار با حضور در یکی از فروشگاه های زنجیره ای حامی واقع در شهرزیبا رفتم. محصولات از نظر کیفیت و قیمت در بازار امروز خوب بود اما متاسفانه به دلیل عدم شناخت مردم و مسئولان به ویژه دولت بازار سوت و کوری داشت. چرا که اشتغال زندانیان برای دولت ها در اولویت قرارندارد.

مطهر نژاد گفت: هدف از ایجاد فروشگاه های زنجیره ای حامی معرفی و فروش محصولات حامی به هموطنان عزیز بوده است. بنیاد در حال حاضر ۴۵ فروشگاه زنجیره ای حامی را ایجاد و به بهره برداری رسانده است. همچنین جدیدترین اقدامات بنیاد پس از شیوع ویروس کرونا تولید انواع ماسک، محافظ صورت و تونل ضد عفونی کننده برای زندان ها، وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و ستاد کل نیروهای مسلح بوده است.

همچنین بنیاد در چهار چوب سیاست های نظام اسلامی درحال تولید انواع محصولات صنعتی، کشاورزی، دامپروری، پرورش آبزیان و سایر مایحتاج عمومی مردم است. بر اساس این گزارش بنیاد طی ۱۰۰ ماه گذشته بیش از ۵۰۰ هزار نفر از زندانیان را با کمک سازمان زندان ها و سازمان آموزش فنی و حرفه ای در ۲۰۰ رشته فنی و حرفه ای آموزش داده است. بنیاد طی ۸ سال گذشته بالغ بر ۵ هزار هکتار از اراضی کشاورزی و باغ های در اختیار را به سیستم آبیاری مکانیزه تبدیل کرده است.

بنیاد طی این دوران بیش از ۱۰ هزار شغل غیر مولد زندانیان را به مشاغل مولد تبدیل نموده است. همچنین طی ۸ سال گذشته ۸۰۰ هکتار باغ پسته، میوه و نخلستان خرما در اراضی در اختیار احداث نموده است. بنیاد تعاون زندانیان کشور طی این دوران نسبت به طراحی و احداث ۳۰ واحد گلخانه به مساحت ۸۰ هزار متر مربع برای تولید انواع محصولات گل خانه ای اقدام نموده است.

می توانید لینک این شماره هفته نامه را اینجا کلیک کنید