پایگاه خبری جامعه خبر/ پریسا عبادی/ زبان روسی پرگوی‌ ترین زبان اروپا و هشتمین زبان پرگوینده جهان است روسی زبان مادری حدود ۱۴۵ میلیون نفر است و ۱۱۰ میلیون نفر آن را به عنوان زبان دوم می‌دانند زبانی که یکی از شش زبان رسمی سازمان ملل متحد است حالا وارد مدارس ایران می شود. زبانی که توسط کشورهای اوکراین، گرجستان، ارمنستان، جمهوری آذربایجان، تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان و اسرائیل تکلم می‌شود.

تا سال های گذشته زبان انگلیسی به عنوان دومین زبان آموزشی در مدارس سراسر کشور بود و این زبان به همراه کتب آموزشی دیگر تدریس می شد. اما طولی نکشید که تدریس زبان انگلیسی در مقاطع ابتدایی به حاشیه رانده و حذف شد. حضرت آیت الله خامنه ای اردیبهشت ماه سال گذشته همزمان با هفته معلم از ترویج زبان انگلیسی در کشور انتقاد کرده بود.

رهبر ایران گفته بود: «متاسفانه در برخی مواقع بجای ترویج زبان فارسی، زبان انگلیسی ترویج می شود و اکنون کار به جایی رسیده است که آموزش زبان انگلیسی به مهد کودک ها کشیده شده است.» در مقابل حسن روحانی چند روز بعد در واکنش به سخنان علی خامنه ای بر لزوم آموزش زبان خارجی برای «دستیابی به علم» تاکید کرده بود. مهدی نوید ادهم، دبیر شورای عالی آموزش و پرورش اعلام کرد: «برنامه آموزش و پرورش در دوره ابتدایی تقویت زبان فارسی و فرهنگ ایرانی اسلامی دانش آموزان است و آموزش زبان‌های خارجی در دوره ابتدایی به هیچ عنوان توصیه نشده است و آموزش این زبان از دوره اول دبیرستان قابل اجراست.»

رضوان حکیم زاده، معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش هم  در این خصوص گفته بود: « بر اساس دستورالعمل‌های موجود در هیچ یک از مدارس دولتی و غیردولتی در دوره ابتدایی زبان انگلیسی تدریس نمی‌شود، بلکه آموزش این زبان از پایه هفتم (دوره اول متوسطه) آغاز می‌شود.» با این وجود زبان انگلیسی به تدریج از مدارس و مقطع ابتدایی کنار رفت و حالا زمزمه های ورود زبان روسی به مدارس شنیده می شود.

*آغاز تدریس زبان روسی در مدارس

این در حالی است که وزیر آموزش و پرورش در دیدار با وزیر آموزش و علوم روسیه از آمادگی این وزارتخانه برای لحاظ کردن زبان روسی به عنوان زبان دوم در برخی مدارس خبر داد. سید محمد بطحائی اعلام کرد: روابط ایران و روسیه یکی از قدیمی ‌ترین روابط بین دو کشور در عرصه بین‌المللی است و در سال‌های اخیر نیز حجم این روابط در عرصه‌های سیاسی و اقتصادی رو به افزایش است و انتظار می‌رود در فضای تعاملی موجود این ارتباطات در حوزه فرهنگی و آموزشی نیز در سطح وسیع بین دو‌کشور جریان پیدا کند.

شاید بتوان گفت که در سال های اخیر نوعی اعتمادسازی در روابط بین ایران و روسیه آغاز شده که قبلاً سابقه نداشته یا به این گستردگی نبوده است. ساخت ۸ واحد جدید برق هسته‌ای، تقویت بنیهٔ دفاعی ایران، موافقت دو کشور برای جابه‌جایی ۵۰۰ هزار بشکه نفت خام در روز، و مهم ترین آن یعنی همکاری‌های دو کشور برای پایان دادن هرج ‌و مرج ناشی از دخالت نیروهای خارجی در سوریه، همکاری‌های منطقه‌ای در آسیای مرکزی و قفقاز، همسویی مواضع دو کشور در مسائل افغانستان و عراق، و نظر مشترک دو کشور در مورد اصلاح نظام نوین جهانی ازجمله همکاری‌های نوین ایران و روسیه است که این دو کشور را بیش از پیش به یکدیگر نزدیک و روابط را تنگاتنگ کرده است.

حالا نوعی از روابط از جنس فرهنگی و آموزشی به چشم می خورد که برخی منتقدان را به چالش قبلی یعنی حذف زبان انگلیسی بر می گرداند. بعضی از منتقدان هم چاشنی سیاست و نزدیک شدن ایران و روسیه به یکدیگر را به آن اضافه می کنند. اگر زبان انگلیسی به اصطلاح زبانی بیگانه بوده و وجود آن در مدارس کودکان را از فرهنگ ایرانی دور می کند چه اصطلاحی برای زبان روسی مناسب است؟ بیگانه یا کشور دوست و همسایه؟!

*انحصار زبان انگلیسی را می شکنیم

وزیر آموزش و پرورش ضمن اعلام آمادگی این وزارتخانه برای لحاظ کردن زبان روسی به عنوان زبان دوم در برخی مدارس گفت: دنبال این هستیم تا انحصار زبان انگلیسی را به عنوان زبان دوم مدارس بشکنیم به نظر می رسد الگا واسیلوا وزیر آموزش و علوم روسیه نیز از پیشنهاد بطحائی استقبال کرده است.

او گفت: وزارت آموزش و علوم تجربه‌ های زیادی در خصوص آموزش زبان روسی دارد و آمادگی خود را برای کمک به جمهوری اسلامی در این امر اعلام کرد. واسیلوا با توجه به اشتراک مواضع دو کشور مسائل منطقه و‌ جهان تک قطبی اشاره و ابراز خرسندی کرد تا ارتباط با دانشگاه‌های ایران افزایش یابد. به گفته واسیلوا در حال حاضر ۷۹۵ دانشجوی ایرانی در دانشگاه های روسیه مشغول تحصیل هستند و در سال ۲۰۱۷ نیز ۱۰۱ بورسیه تحصیل در دانشگاه‌های روسیه به دانشجویان ایرانی داده شده است. برای سال ۲۰۱۹ نیز تعداد ۹۰ بورس برای دانشجویان ایرانی در نظر گرفته شده است. 

*انتخاب زبان روسی سیاسی است
الهام حاجی سامی مدرس زبان در گفت و گو با جامعه خبر مطرح کرد: زبان انگلیسی به لحاظ جنبه بین المللی که دارد جزو مهم ترین زبان ها در هر کشوری محسوب می شود حتی سازمان یونسکو هم طبق توصیه خود زبان انگلیسی را مهم ترین زبان در جهان اعلام کرد.

زبان انگلیسی در سطح جهانی یک معیار استاندارد است مثل دلار که یک واحد پولی استاندارد بوده و در واقع دلار را با دلار می سنجند.انگلیسی، زبان رسمی بیش از 30 تا 40 درصد کشور های جهان است که ممکن است در لهجه تفاوت هایی وجود داشته باشد. بعد از زبان انگلیسی زبان فرانسه از اهمیت بیشتری برخوردار است و نمی دانم چرا و به چه علت زبان روسی به عنوان جایگزین انتخاب شده است.

اگر زبان فرانسه به جای زبان روسی انتخاب می شد به مراتب انتخاب معقول تری بود. انتخاب زبان روسی و تدریس آن در مدارس یک انتخاب کاملا سیاسی بوده و چون ما در حال نزدیک شدن به روسیه هستیم این اتفاق یعنی انتخاب زبان روسی به عنوان زبان دوم در حال رخ دادن است. 

محمود فرشیدی: انتخاب زبان دوم بر اساس ضرورت است 
فرشیدی، وزیر آموزش و پرورش دولت محمود احمدی نژاد به جامعه خبر گفت: در دوران من تنوع زبان ها مطرح بود و آموزش و فراگیری زبان ها انحصاری نبود مثل زبان آلمانی، فرانسه و اسپانیایی که در واقع دانش آموزان در انتخاب زبان اختیار عمل داشتند. اما تدریس زبان ها در مدارس بر اساس ضرورت و ارتباطات اقتصادی، تجاری و فرهنگی مطرح بود که این یک امر طبیعی است و ما هم برای ارتباط بیشتر زمینه این مسئله را آماده کردیم.

اما انتخاب زبان روسی را به عنوان زبان دوم نمی توان به طور قطع سیاسی اعلام کرد شاید انتخاب آن بر اساس ضرورت های فرهنگی و تجاری و … بوده است. در واقع در هر دوره ای زبان مخصوص خود هم مطرح می شود زمانی زبان انگلیسی و در مقطعی دیگر زبان فرانسه و گرایش های مربوط به آن باب می شود.

آموزش و پرورش در برنامه ریزی های کلان مقطعی تصمیم نمی گیرد و به نظر بنده تنوع بخشی معقول است .میزان کارایی زبان روسی در ایران هنوز بررسی نشده ولی به نظر م رسد عوامل ابتدایی این توافق میان ایران و روسیه به دلیل نزدیکی و روابط بوجود آمده در آینده خواهد بود.

اخبار روز را با جامعه خبر بخوانید./