به گزارش پایگاه خبری جامعه خبر، زبان اسپانیایی یا اسپانیولی – که کاستیلی نیز نام دارد، زیرمجموعه‌ای از زبان‌های رومی‌تبار است. زبان اسپانیایی دومین زبان از نظر تعداد متکلمان در جهان است. می‌دانید که از این لحاظ زبان چینی در صدر قرار دارد. اسپانیایی زبان رسمی ۲۰ کشور دنیا است که البته بیشتر کشورهای آمریکای جنوبی را شامل می‌شوند. اگر اسپانیایی‌ها سرزمین‌های آمریکای جنوبی را تسخیر نمی‌کردند، اکنون زبان اسپانیایی دومین زبان پر متکلم جهان نبود. در این نوشتار بیشتر با زبان اسپانیایی آشنا خواهیم شد.

۱- ریشه‌ی زبان اسپانیایی از کجاست؟
زبان اسپانیایی همچون بسیاری از زبان‌های زنده‌ی دنیا ریشه در خانواده‌ی زبانی هندواروپایی دارد. خانواده‌ی زبانی هندواروپایی مجموعه‌ای از زبان‌های مختلف است که هم‌اکنون در نقاط مختلف دنیا استفاده می‌شوند، اما همه‌شان یک ریشه دارند. البته این زبان در حال حاضر وجود ندارد ولی زبان‌های حال حاضر دنیا نسخه‌های تغییرشکل‌یافته‌ی این زبان هستند.

نیای نزدیک‌تر زبان اسپانیایی زبان‌های رومی تبار است. تقریباً می‌توان گفت اگر زبان‌های هندواروپایی جد زبان اسپانیایی باشند، زبان‌های رومی پدربزرگ این زبان به شمار می‌روند. بسیاری از زبان‌های دیگر مانند زبان‌های ایتالیایی، فرانسوی، پرتغالی، رومانیایی و … نیز ریشه در زبان‌های رومی‌تبار یا زبان‌های لاتین جدید دارند. در مجموع ۶۹۰ میلیون نفر به یکی از زبان‌های رومی‌تبار صحبت می‌کنند که بیشترین تعداد آن‌ها را افراد اسپانیایی‌زبان تشکیل می‌دهند.

چنان‌که از تحقیقات برمی‌آید، تا قبل از قرن سوم پیش از میلاد، افراد ساکن در کشورهای اسپانیایی‌زبان حال حاضر دنیا به زبان اسپانیایی تکلم نمی‌کرده‌اند بلکه به زبان باسکی – که اکنون در قسمت‌های وسیعی از اسپانیا و برخی کشورهای دیگر کاربرد دارد – و همچنین برخی زبان‌های دیگر همانند زبان سلتیبری، گالائیک و … سخن می‌گفته‌اند. اما با ورود رومیان به شبه‌جزیره‌ی ایبری در قرن سومِ قبل از میلاد در دومین جنگ کارتاژ، زبان اسپانیایی به‌تدریج جایگزین این زبان‌ها شده و پس از آن نیز در قرون وسطی با استعمار برخی از نقاط کشورهای آمریکای جنوبی، آفریقا و آسیا، زبان اسپانیایی به این مناطق نیز وارد شده‌است.

۲- چند نفر در جهان به زبان اسپانیایی صحبت می‌کنند؟
در بالا هم اشاره شد که زبان اسپانیایی دومین زبان پرتکلم دنیا است. این زبان، پراکندگی جغرافیایی بسیاری نیز دارد و زبان رسمی ۲۰ کشور دنیا است. کشورهای زیر رسماً زبان اسپانیایی در آن‌ها رواج دارد:
اسپانیا
آرژانتین
اروگوئه
پرو
اکوادور
کوبا
ونزوئلا
مکزیک
پاراگوئه
شیلی
بولیوی
کلمبیا
کاستاریکا
السالوادور
گواتمالا
هندوراس
نیکاراگوئه
پاناما
جمهوری دومینیکن
گینه‌ی استوایی

زبان اسپانیولی افزون بر این کشورها به‌عنوان زبان دوم یا سوم در چند کشور دیگر از جمله ایتالیا، آمریکا، آلمان، فیلیپین، سوئد، ایرلند و … نیز کاربرد دارد. افزون بر این، دقیق مشخص نیست که در جهان چند نفر به اسپانیولی سخن می‌گویند، اما احتمال زیاد تعدادشان از ۰٫۵ میلیارد نفر بیشتر است.

۳- زبان اسپانیایی چه لهجه‌هایی دارد؟
زبان اسپانیایی از فرم‌های متنوعی در کشورهای مختلف اسپانیایی‌زبان، از نظر واج‌شناسی، دستور زبان و واژگان برخوردار است. اختلاف لهجه نسبت به اسپانیایی استاندارد در میان متکلمانی که به زبان اسپانیایی مکزیکی سخن می‌گویند بیشتر و واضح‌تر است. تقریباً ۲۰ درصد افراد اسپانیایی‌زبان به گویش اسپانیایی مکزیکی صحبت می‌کنند. گویش افرادی که در شمال اسپانیا ساکن هستند شباهت بیشتری به زبان اسپانیایی استاندارد دارد، اما طی ۵۰ سال اخیر گرایش به لهجه‌های جنوبی در میان این گویش‌وران به شکل چشم‌گیری افزایش داشته‌است. در ضمن قابل‌ذکر است که زبانی که در مادرید، پایتخت کشور اسپانیا، به‌عنوان لهجه‌ی اسپانیایی استاندارد در رسانه‌های رسمی استفاده می‌شود به لهجه‌ی جنوبی نزدیک‌تر است.

۴- سیستم نوشتاری و الفبایی زبان اسپانیایی به چه صورت است؟
زبان اسپانیایی با استفاده از حروف لاتین به اضافه‌ی برخی نشانه‌ها که نشان‌گر تلفظ کلمات به زبان اسپانیایی هستند نوشته می‌شود. الفبای این زبان استاندارد از ۲۷ حرف و پنج دونگاره برای نشان دادن آواهای گوناگون برخوردار است. در تصویر زیر الفبای اسپانیایی را ملاحظه می‌کنید.

الفبای زبان اسپانیایی

۵- هنر و خصوصاً ادبیات اسپانیا چه جایی در جهان دارد؟
فرهنگ کشورهای اسپانیایی‌زبان تأثیرات فراوانی از فرهنگ‌ کشورهای دیگر پذیرفته است. این ماجرا خصوصاً بیشتر در مورد کشورهایی صادق است که تحت استعمار دیگر کشورهای اسپانیایی‌زبان بوده‌اند. خود کشور اسپانیا، با وجود این‌که در استعمار هیچ کشوری نبوده‌است، تحت تأثیر فرهنگ کشورهای دیگر به‌ویژه فرهنگ خاص دیگر کشورهای اروپایی قرار گرفته است. به‌طور کلی به دلیل وسعت جغرافیایی مردم اسپانیایی‌زبان نمی‌توان در مورد فرهنگی واحد برای زبان اسپانیایی سخن گفت. در کل تفاوت بسیاری میان فرهنگ مردم کشور اسپانیا و فرهنگ مردم کشوری مانند آرژانتین، ونزوئلا، کوبا و … وجود دارد، اما در مجموع می‌توان گفت فرهنگ این کشورها فرهنگ لاتین نام دارد.

زبان اسپانیایی در تمامی عرصه‌های هنر و ادبیات، ادبیات داستانی، شعر، نمایش‌نامه، هنرهای نمایشی، هنرهای تجسمی، موسیقی و …، آثار گران‌قدری را شامل می‌شود. از هنرمندان و نویسندگان مشهور اسپانیولی می‌توان به میگوئل دو سروانتس، گابریل گارسیا مارکز، کارلوس فوئنتوس، میگل د اونامونو در زمینه‌ی ادبیات، سالوادور دالی، دیه‌گو ولاسکس، فرانسیس گویا در هنرهای تجسمی و پاکو د لوسیا، فرانسیسکو تارگا در موسیقی فلامنکو اشاره کرد.

جایگاه کنونی زبان اسپانیایی
چنان‌ زبان اسپانیایی از رایج‌ترینزبان‌ها در جهان است و از لحاظ تعداد متکلم در رتبه‌ی دوم جهان قرار دارد. رتبه‌ی اول از آنِ زبان چینی است. فکر می‌کنم این نکته قابل‌گفتن باشد که باوجودی‌که مردمان بسیاری از کشورهای شرقی اروپا و آسیا به این زبان صحبت نمی‌کنند و برای برقراری ارتباط با دیگر زبان‌ها عمدتاً از انگلیسی بهره می‌برند، گذشته از شمار زیاد متکلمان اسپانیایی‌زبان و پراکندگی آن‌ها در غرب اروپا و آمریکا، پیشرفت‌های چشمگیر کشورهای اسپانیایی‌زبان در زمینه‌های علمی، هنری، ادبی و … و مهاجرت درصد شاخصی از افراد برای تحصیل در دانشگاه‌های معتبر کشورهای اسپانیایی‌زبان، موجبات افزایش تبادل اطلاعات با این زبان و اهمیت و جایگاه این زبان را فراهم ساخته‌است.

منبع مطلب: مجله اینترنتی خبر ببر