به گزارش پایگاه خبری جامعه خبر به نقل از گاردین، برسی فرضیه‌ایی که به تازگی مطرح شده حاکی از آن است که ذرات سمی پلاستیک بر ترشح هورمون‌ها به ویژه هورمون‌های جنسی تاثیر می‌گذارد و منجر به کاهش ترشح  تستسترون و استروژن، کاهش تعداد و کیفیت اسپرم‌ها، ضعف دستگاه تناسلی مردانه و آسیب‌های تخمدانی در زنان و به طور کلی عملکرد سیستم تولید مثل انسان می‌شوند. این فرضیه با تمرکز بر اثر آنتی اکسیدان‌هایی مانند آنتوسیانین اثبات می‌کند، آنها برخی از خطرناکترین میکروپلاستیک‌های نفوذی به بدن را کاهش داده و در درمان ناباروری موثراند.

آنتوسیانین‌ها بزرگترین گروه رنگدانه‌های فنلی محلول در آب و عامل ایجاد رنگ‌های شاد و تند قرمز، بنفش، سبز و آبی در میوه ها، گیاهان، آجیلها، غلات و گل ها هستند.

تحقیقات برای یافتن ترکیباتی که قادر به کاهش اثرات ذرات پلاستیک باشند همچنان در حال انجام است و گروهی از محققان فلاندی و چینی بر این فرضیه که آنتوسیانین یک عامل بسیار کلیدی در حل مشکلات است، متمرکز شده‌اند.

در جهان ۱۶۰۰۰ نوع مولکول پلاستیک مضر برای سلامت ساخته شده‌ است که هزاران نوع آنها مانند بیسفنول‌آ، فتالات، پرفلوئوروآلکین‌ها یا عمدا در فرایند تولید موادی مانند محصولات آرایشی، رزین‌ها و لباس‌ها افزوده شده‌اند و یا حاصل شکسته شدن مولکول‌های درشت پلاستیک به انواع کوچکتر در فرایند مصرف مواد غذایی در بسته بندی‌ها و ظروف پلاستیکی و مواد شوینده هستند.

این مولول‌های خطرناک در تمام سلول‌های بدن قابلیت نفوذ دارند به طوری که از غشاءهای جنینی و مغزی عبور  و سلولهای عصبی را تخریب می‌کنند. این مواد سمی رابطه مستقیم با افزایش حملات قلبی و سرطان نیز دارند. زیرا در بافت‌ها رسوب و زیست سلولی بافتها را تغییر می‌دهند که منجر به افزایش التهاب در بدن می‌شوند. فرضیه‌های موجود حاکی از آن است که التهاب عامل افزایش نارسایی‌های قلب و سایر اندام‌ها است و آنتی اکسیدان‌ها می‌توانند باعث کاهش این التهاب شود.

یافته ها نشان می‌دهد مایکروپلاستیک‌ها در دستگاه تناسلی مردان، بیضه‌ها، حتی سلولهای منی و در بافت تخمدان، جفت، شیرمادر و حتی بافت‌های جنینی یافت شده است.

در مردان بسیاری از مشکلات ناباروری، ناشی از عبور ذرات پلاستیک از “سد خونی بیضه” یعنی غشاء بین رگ‌های خونی و لوله‌های اسپرم‌ساز است؛ که موجب التهاب در بافت آن می‌شود. آنتوسیانین‌ها با تقویت و محافظت از این غشاء مانع از عبور ذرات پلاستیک از آن شده و با کمک به رشد بیضه‌ها و افزایش تولید و حجم منی، در تقویت لقاح و تولید اسپرم‌ها نقش مهمی ایفا می‌کند.

دانشمندان با آلوده کردن موش‌های نر آزمایشگاهی به ذرات پلاستیک و سپس استفاده از آنتوسیانین برای درمان آنها متوجه افزایش کیفیت اسپرم‌ها، تحرک و تعداد و به طور کلی بهبود وضعیت بیضه‌ها شدند.

از سوی دیگر بررسی‌ها نشان داد برخی از انواع ذرات پلاستیک با آسیب به سلول‌های “لایدینگ” بیضه که مسئول ترشح تستسترون هستند موجب کاهش سطح این هورمون می‌شوند؛ اما آنتوسیانین با حفاظت از سلول‌های لایدینگ به افزایش ترشح هورمون کمک می‌کند.

در زنان نیز آنتوسیانین با ممانعت از ورود ترکیبات شیمیایی مانند بیسفنول‌آ، فتالات و کادمیوم به سلولهای جنسی از گیرنده‌های هورمونی محافظت می کند و  تاثیرات منفی ذرات پلاستیک را بر توانایی باروری و تمایلات جنسی کاهش می‌دهند.

این نوع ترکیبات با تاثیر بر گیرنده‌های هورمونی ممکن است هدفگیری هورمون‌ها را به اشتباه انداخته یا واکنش‌های هورمونی متفاوتی در سلول‌ها ایجاد کنند.

ذرات پلاستیک در بافت تخمدانی منجر به التهاب و پایین آمدن ترشح استروژن و سایر هورمون‌ها می‌شود. اما موش‌های ماده که قبلا توسط ذرات پلاستیک آلوده شده بودند در روند درمان با آنتوسیانین بافت تخمدان سالم و ترشح استروژن و هورمون‌های عادی داشتند.

مترجم: مرضیه باقری