پایگاه خبری جامعه خبر| سید هادی کسایی زاده| خردادماه 1394 بود که برای نخستین بار رسانه ملی کلید واژه مافیای میوه را در برنامه زنده گفتگوی ویژه خبری عنوان کرد. در این برنامه تلویزیونی حسن پور مدیرکل وقت میوه وزارت جهاد کشاورزی و عنایت الله بیابانی، رئیس اتحادیه باغداران پاسخگوی سوالات بودند. مجری برنامه گفت: آقای بیابانی، شما در صحبتهای تلفنی امروز خود به من گفتید 5400 میوه فروشی در تهران از یک خانواده 10 نفره میوه می خرند. این باند و مافیا است؟

بیابانی به جای جواب دادن گفت: ما سالهاست نتوانستیم مشکل میوه را حل کنیم. ما میوه به اندازه کافی تولید می کنیم. علت این که نتوانستیم قاعده بگذاریم؛ عدم نظارت است. وقتی می بینیم انگور شیری را کیلویی 60 هزار تومان می‌فروشند، این قابل رسیدگی است و باید این سئوال بپرسند که این انگور که روی تابلو زده اید 60 هزار تومان، از کجا آمده؟مجری باز پرسید: این خانواده 10 نفره شناسایی شده اند؟بیابانی باز هم به جای جواب داده طفره رفت و گفت: زنجیره تحویل میوه به علت تمرکز در میدان مادر، دست گروه خاصی هستند.

مجری باز هم سوالش را تکرار کرد: انحصار بازار توزیع میوه دست کیست؟ بیابانی گفت: اینها میوه فروشهای زیادی را در اطراف و داخل شهر دارند که موظفند با ضمانت نامه هایی که از اینها گرفته شده، از اینها جنس بخرند. اگر کسی خارج از تعهدش عمل کند، سفته هایش به اجرا می رود. گیلاس وارد میدان می شود یک قیمت دارد و 6 بار فاکتور می شود و بعد از میدان میوه بیرون می آید.

هرچند پاسخ روشنی به این پرسش داده نشد اما به واقع مافیای میوه در تهران وجود دارد. پس از 5 سال از این مصاحبه عضو اتحادیه بارفروشان تهران باز هم گفته مافیایی چند نفره میوه کشور را در دست دارند و با انبار کردن آن بازار را کنترل می کنند تا میوه گران به دست مردم برسد.

همین مافیا موجب شده تا میوه های مرغوب سر از کشورهای همسایه در آورد و آنچه در میادین میوه و تره بارشهرداری تهران و حتی فروشگاه های محلی می‌بینیم میوه های نه چندان مرغوب است. سعید راد رئیس سازمان میوه و تره بار شهرداری تهران در پاسخ به سوالات سید هادی کسایی زاده روزنامه نگار مبنی بر اینکه چرا میوه های مرغوب و با کیفیت غیب می شوند می گوید: میادین میوه و تره بار از نظر کیفیت و نوع میوه زیر نظر اتحادیه ها هستند و شهرداری تهران بیشتر نقش شهرداری و امنیت میدان میوه و تره بار و نظارت بر قیمت میادین را برعهده دارد.

اینکه می گوئید چرا خودتان میوه را مستقیم از باغدار خریداری نمی کنید عملا چنین اختیاراتی بر اساس قوانین نداریم مگر اینکه قوانین تنقیح شود. امروز یک شهروند می تواند با 100 هزارتومان حدود 16 کیلو میوه از میادین میوه و تره بارشهرداری تهران خریداری کند یا با 20 هزارتومان خرید پیاز و گوجه و تخم مرغ یک املت چند نفره طبخ کند که حاصل تلاش سازمان میادین میوه و تره بار شهرداری تهران است.

از سعید راد در مورد غیب شدن میوه های مرغوب سوال کردیم که گفت: با توجه به تحریم ها صادرات میوه و تره بار آزاد است برای همین بخشی از میوه های مرغوب صادر می شود که البته باز هم ارتباطی با شهرداری تهران ندارد و مقامات مسئول و اتحادیه ها باید در این مورد توضیح بدهند. سعید راد از ایجاد 26 بازار میوه و تره بار جدید در 26 محله دیگر تهران خبرداد و گفت: با ایجاد 40 بازار دیگر رسالت و برنامه سازمان برای دسترسی آسان و نزدیک شهروندان به میوه ارزان اجرایی می شود.

راد می گوید: شاید به جرات بگویم در هیچ کجای ایران بازارمیوه و تره بار چنین قیمت هایی را برای توزیع میوه و مرغ ندارد و حتی از خرده فروشی ها هم ارزان تر عرضه می کنیم. اظهارات سعید راد رئیس سازمان میوه و تره بارشهرداری تهران نشان می دهد که این سازمان از نظر ساختاری و قوانین قدرت زیادی برای دریافت میوه های مرغوب از باغدارها ندارد و سرنخ همه چیز به اتحادیه برمی گردد.

با افرادی همچون نوده فراهانی رئیس اتاق اصناف ایران، صابری عضو هیات مدیره اتحادیه و دارایی نژاد رئیس اتحادیه میوه و تره بار هم تماس گرفتیم که پاسخگو نبودند. یعنی نمی خواستند به این پرونده پاسخ دهند. با این حال با گشت و گذاری در بازار میوه و تره بار در سطح تهران به این نتیجه رسیدیم که بخش عمده ای از میوه های مرغوب و درجه یک شبانه ساعت 2 بامداد بدون آنکه از بار نیسان و خاور خالی شود چندین بار فاکتور خورده و سر از سردخانه های خصوصی و یا فروشگاه های بزرگ هایپر و برخی خرده فروشی های لاکچری تهران سر می آورد.

آنچه در ته بار میدان میوه و تره بار می ماند میوه های نه چندان مرغوبی است که شهروندان مجبورند آن را خریداری کنند.موضوع را با برخی همکاران در استان ها مطرح کردم و اوضاع میوه در سایر استان ها هم چنین است. بعنوان مثال در جاسک و خوزستان بی کیفیت بودن میوه ها موجب اعتراض مردم شده است.

تا حدی که رئیس سازمان صمت این استان گفته بیشترین شکایات مردمی به سامانه 124 در مورد میوه است. اسدالله کارگر رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی تهران هم در گفتگویی با کسایی زاده می گوید: شهرداری تهران بار درجه 2 و 3 خریداری می کند و برای همین است که می تواند میوه ارزان به مشتری بفروشد. مثلا در هندوانه ما 3 تا 4 تنوع داریم که جنس مرغوب در فروشگاه های خرده فروشی عرضه می شود چون گران تر است.

از کارگر سوال کردیم بهتر نیست شهرداری تهران مستقیم از باغدار میوه خود را تامین کند؟ در پاسخ گفت: قطعا بهتر است اما کار بسیار سختی است. ما هم می خواهیم با فعال کردن تعاونی این کار را انجام دهیم. هرچند اظهارات کارگر دلیلی بر غیب شدن میوه های مرغوب نیست اما نقدی هم بر شهرداری تهران داشت که آنها از این ترفند برای ارزان فروشی استفاده می کنند.

در هر حال شهرداری تهران قطعا مخاطب و مشتری قشر متوسط و ضعیف جامعه را دارد و مجبور است میوه ارزان و البته با کیفیت مناسب را عرضه کند اما اینکه میوه های مرغوب چرا گران است و کجا انبار و توزیع می شود هم سوال بی پاسخی است که باید سازمان بازرسی کل کشور در ساختمان سیاه رنگ خیابان طالقانی تهران پاسخ دهد. اینکه بسیاری از خانواده های تهرانی حسرت خودن یک کیلو گلابی یا گیلاس و انبه را داشته باشند برای انقلاب اسلامی ما و کشوری با این همه ظرفیت کشاورزی و منابع اسفبار است. وزارت صنعت و معدن و تجارت و به خصوص جهادکشاورزی نتوانسته اند از عهده مدیریت بازار میوه برآیند و این پرسشی است که باید نماینده مجلس از وزرا داشته باشند. چه افرادی پشت میوه هابرای سودبیشتر پنهانند؟